Booktegi, Irakurtzeaz gain, ikusi eta entzun daitekeen literatura

2022-05-09

Duela lau urte sortu zuen 11itzulpen enpresak 'www.booktegi.eus' euskarazko literatur lanen web ataria. Euskarazko lanak doan deskarga daitezke bertan eta idazleei egindako elkarrizketak, nahiz literatur emanaldien bideoak edo gomendioak ikus daitezke. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan nahiz Batxilergoan erabiltzeko materialaz gain, Haur Hezkuntzako baliagarriak diren ipuin ilustratu kontatuak jasotzen ditu.

 
 

Bi hutsune estaltzera etorri zen Booktegi euskarazko argitalpen digitalen funtsa: “Bata liburu elektronikoaren erabilera eskasa euskaraz eta euskal munduan eta, bestea, liburu on asko plazaratzen dira eta gero ahaztuta gelditzen direla, eta beste liburu on batzuk, berriz, ez direla plazaratzen ikusi genuen, eta bi konponbideak uztar zitezkeela ikusi genuen Booktegi-ren bidez”. 11itzulpen enpresako Aritz Brantonen hitzak dira, bera da proiektuaren koordinatzailea. Bisitek eta deskarga kopuruak erakusten dute helburu hori erruz bete dutela, dagoeneko 350.000 bisita baino gehiago izan dituzte, eta 28.270etik gora deskarga izan dituzte. “Ez geneukan espektatiba zehatzik, baina ziurrenik ez genuen hau espero. Asko dira, baina gehiago espero ditugu”. Astero elikatzen dute webgunea, liburu bat edo bideo bat igoz.
Genero guztietako liburuak biltzen ditu Booktegik: fikzioa, saiakera, drama, poesia, gazte literatura, klasikoak, erreportajeak, kontakizun beltza, musika-liburuak, biografiak… Bi baldintza bete behar dituzte bertan eskura egoteko, euskarazkoa izatea eta kalitatezkoa izatea. Gehienak aurrez paperean argitaratutako testuak dira, baina badira, baita ere, egileek eurek aurrez beste inon argitaratu gabeko Booktegiri proposaturiko lanak ere. “Gure leloa da guztion liburuak guztiontzat. Booktegin aurki daitezkeen idazle batzuk oso ezagunak dira: Anjel Lertxundi, Harkaitz Cano, Eider Rodriguez, Katixa Agirre, Karmele Jaio… eta beste batzuk ez dira ezagunak eta guretzat horiek guztiak gurean izatea garrantzitsua da”. Liburu zaharrak nahiz berriak deskargatu daitezke webgunetik, “alegia, bigarren bide bat eskaintzen diegu liburu zahar batzuei, eta badaude beste inon ez dauden liburu batzuk ere”. Asier Altunaren Amama filmaren gidoia, Iban Zalduaren ipuin bilduma, Harkaitz Canoren liburuak, Karmele Jaio edota Eider Rodriguezen liburuak dira deskarga gehien jasotzen dituztenak, baita klasiko batzuk ere, Axularren Gero, esate baterako.
Liburuak doan eta libre deskarga daitezke, orotariko irakurgailuentzat egoki izan daitezkeen hiru formtatuetan: PDF, Mobi eta ePub.  
Lau urte hauetan beste hainbat atal gehitzen joan dira, bideoak, audioak, telesaioak eta abar. Elkarrizkatea telesaioa da horien artean nabarmentzekoetako bat, literatur elkarrizketa kronologikoak egiten dizkiete idazle batzuek beste batzuei, hala nola, Laura Mintegik Uxue Alberdiri; Uxue Alberdik Idurre Eskisabeli, Idurre Eskisabelek Oier Guillani, Oier Guillanek  Edorta Jimenezi…
Eskolei begira, gazte literaturako atala eta Eguzkilore leihoak dira nabarmentzekoak, baina Aritz Brantonek azpimarratzen duen eran, elkarrizketek, bideoek, audioek edota atal guztietako liburuek eman dezakete eskolan zeresana. Gazte literaturako atalean “literatura erakargarria eta interesgarria” eskaini nahi dute gazteentzat. Atal honetan klasikoen itzulpenak nagusitzen dira, hala nola, Jack London, Mark Twain, Lewis Carrol edota Emilio Salgari idazleenak. Gazte literatura atalean arrakasta berezia duen egile bat nabarmendu du Brantonek: “Xabier Lopez Askasibarren antzerki-liburuak oso harrera ona izaten ari dira, deskarga-kopuruari dagokionez”.

Txikienentzat,
bideo, audio eta liburu formatuan
Eguzkilore proiektuak euskaraz sarean urri den materiala biltzen du, familian ez ezik Haur Hezkuntzako ikasgeletan erabiltzeko aproposa eta zaindua: hainbat ipuin klasiko nahiz berri kontatzen ditu Oihana Maritorenak, Irrimarrak egindako ilustrazioen laguntzarekin. Hiru formatutan eskaintzen ditu webguneak ipuin hauek: kontaketa ilustratuez gain, audioak deskargatzeko aukera ematen du eta baita liburu ilustratua pdf formatuan doan eta libre jaisteko aukera ere. Hilero igotzen dute narrazio kontatu bat. Biltegia elikatu zuten lehenak ipuin klasikoen euskarazko egokitzapenak izan ziren, Fito Rodriguezek eta Josu Zabaletak eginak, eta orain Yolanda Arrietak berariaz Booktegirako sortutako ipuin berri bat jasotzen da hilero. “Kasu honetan gure balizko hartzaileek ez dakite irakurtzen, alegia ume txikiak dira, oraindik ez dute ikasi irakurtzen, baina biharko irakurleak dira, eta gainera iruditzen zaigu oso aukera polita gurasoentzat eta umeentzat ipuin hauek partekatzea”.
Doan eta libre eskaintzen du euskarazko literatura Booktegik, eta ez dira inorekin lehian aritzeko asmoz sartu argitalpen digitalean, kontrakoa, liburuak artean interes komertziala duenean ez dute Booktegin argitaratuko. Interes literario eta kultural bati erantzuten dio guztiz, eta proiektuaren % 60 finantzatzeko diru-laguntzak jasoagatik, borondatezko lan handia dago Booktegiren atzean, eta berau finantzatzen laguntzeko donazioak egin daitezke webgunean bertan.
Handitzen joateko asmoa dauka  Booktegik. Iazko martxoan bizi izandako erabateko konfinamenduak deskargen gorakada ekarri zuen, eta apur bat apaldu bada ere sasoi horretako abiada, proiektuaren sustatzaileek argi ikusten dute berrikuntzak harrera ona izaten ari direla euskarazko irakurleengan. Epe ertainean Margarita Borgoinakoa Nafarroako erreginaren ipuin liburua argitaratuko dute, lehen aldiz, eta Anariren Habiak diskoan oinarritutako erakusketa bat zabalduko dute Bilboko Euskararen etxean.