...MANIA IZATETIK MAITEMINTZERA.

2018-11-01

MERTXE RODRIGUEZ. MARIMOTOTS PAILAZOA

 
 

Txikitako edo gaztetako oroitzapen bat idazteko eskatu didate. Pentsatzen hasi naiz eta hauxe etorri zait lehenengo burura: euskaraz amestu nuen eguna.

Nire gurasoak Caceresekoak dira, duela 58 urte Lasarte-Oriara etorri ziren lanera eta bizitzera, eta bertan jaio ginen anai-arreba guztiok. Eskola nazionaletan ikasi genuen. Nire lehenengo harremana euskararekin seigarren mailan izan zen, astean bi orduko ikasgaian. Irakaslea panel handi batekin etortzen zen klasera, bertan bineta batzuk marraztuta, eta kasete batekin. Kasetea martxan jar-tzen zuen eta marrazkiei begira testua buruz ikasi behar genuen. Oraindik gogoratzen dut: 

- Ama, atea.

- Ireki ezazu ba. Nor da? 

- Bi emakume dira.

- Egunon Izaskun.

- Ene, zuek al zarete?...”

Horrelakoa izan zen nire lehenengo harremana euskararekin, ikasgaia bezala eta buruz ikasi behar. Euskarari mania hartu nion! Eskolatik institutura joan nintzen, eta han bi gelak gaztelaniaz ikasten genuen eta hirugarrenak euskaraz. Lehenengo lagun euskaldunak bertan egin nituen, ikasgaia batzuetan elkartu egiten gintuztelako.

Hamabost-hamasei urterekin Usurbilgo festetara joan nintzen. Mutil batek euskaraz hitz egin zidan. Ez nion ezer ulertu, eta nire lagunak erantzun behar izan zion. Lotsatu egin nintzen! Aste berean, Oriora joan eta gauza bera gertatu zitzaidan; zerbait galdetu eta ez nintzen erantzuteko gai izan. Berriro lotsatu nintzen. Nire buruak orduan klik moduko bat egin zuen: erabakitzeko momentua zen. Euskaraz hitz egiteko gaitasunik ez izateak lotsa eta inbidia sortzen zidan.

Garai horretan lagun batzuk Londresera joaten ziren ingelesa ikastera, eta nik barnetegira joatea erabaki nuen. Errigoiti herrira joan nintzen, Gernika ondoko herri txiki batera. Lehenengo egunak ez ziren oso errazak izan. Gehienek bizkaitarrez hitz egiten zuten eta ni giputxia nintzen, eta euskara maila nahiko baxua nuen, gainera... Ikasle baten lehenengo galdera hauxe izan zen: “Zelan?” Nire kabuz: “Zelan? Ze lan? Ea non egiten dudan lan jakin nahiko du”. Nire erantzuna, gaztelaniaz, noski: “Ez dut lanik egiten, ikasten ari naiz”. Ez zidan ezer gehiago galdetu...

Lau hilabete barnetegian igaro ondoren euskara maila asko hobetu nuen, baina herrira bueltatzean zaila egiten zitzaidan hizkuntza ohiturak aldatzea, niri eta gainerakoei. Ikasitakoa ez nuen praktikan jartzen, eta berriro lotsatzen nintzen, oso poliki eta trakets hitz egiten nuelako. 

Irakasle zen lagun bat nuen Iruñean. Berak bere ikasleekin euskaraz hitz egiten zuen eta ohituta zegoen eran-tzunak gaztelaniaz jasotzen. Nirekin ere hala egiten zuen, berak euskaraz, nik, berriz, gaztelaniaz.

Konturatzerako hasi nintzen euskaraz egiten, trakets, baina era natural batean. Hizkuntza ohiturak aldatzen hasi nintzen. Euskaltegian ikasten jarraitu nuen hainbat urtetan, euskara nire bizitzan gero eta leku gehiago hartzen hasi zen, eta hizkuntzarekin batera, euskal kultura ere bai. Goiz batean euskaraz amestu nuela konturatu nintzenean bukatu ziren buruko minak. Koloretako leiho berri bat ireki zitzaidan! Eta umetan mania hartu nion hizkuntza horrek heldutan maitemindu egin nau.

Gaur egun euskara nire lanbidea ere bada, eta izugarri pozten nau euskarak emandako koloreak eta baloreak Euskal Herriko haur eta familiekin partekatzeak.