147: Hirueleko eredua nobedade?

2010-04-03

Urteak dira Euskal Herrian hirueleko ereduak saiatzen direla. Berrikuntza garrantzitsuena, behingoz hizkuntza bakoitzarekiko zehazki nahi diren helburuak finkatzea litzateke. 

 
 
Berrikuntzak bailiran –aurretik sekula jorratu gabeko bideak, alegia–, aurkezten zaizkio hezkuntza komunitateari maiz ereduak eta bestelakoak. 
Hirueletasun eredua jarri nahi dute Nafarroan eta baita Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan ere. Ekimen berria bailitzan, nobedade.
Lurralde horietan, urteetako eskarmentua dago bi hizkuntza ofizialak eta gutxienez atzerriko bat irakasteko jardunean. Ikastetxe askok eta askok urte horietan guztietan beren ikasleak gutxienez hiru hizkuntzetan trebatzeko saiakera egin dute. Batzuk emaitza hobeagoekin eta, beste batzuk, ez hain onekin, jakina denez.
Lapurdiko, Nafarroa Behereako eta Zuberoako zenbait ikastetxetan ikasleak hiru hizkuntza ikasten ari dira. Aspalditik, gainera.
Berandu dabiltza lau haizetara hemendik aurrera eskoletan ingelesa ikasiko dela esaten ari direnak. Izan ere,  euskal eskola gehienek urteak baitaramatzate ahalegin horretan. Horietatik batzuk, gainera, bere jardunaren gainean hausnartuz, bitartekoak jarriz, langileak egoki prestatuz eta abar eleaniztasunaren bidean sakontzen jarraitu dute, eta jada, laugarren hizkuntza ere lantzen ari dira beren ikasleekin.
Proposatzen ari zaigun ereduak, beraz, zer du berritik? Ur handiegitan sartu gabe, esan daiteke berrikuntza nabarmenena hiru hizkuntzei gutxienez bost edo sei ordu eskaintzea dela.
Eta hori, orain arte hezkuntza esparruan egindakoa ikusita oker handia eta sakona dela esan behar da ozen: zertarako eskaini denbora gehiago hizkuntza nagusiari, gaztelerari eta frantsesari, zailtasun eta eragozpen gehiago izango dituzten hizkuntzei baino, euskarari eta ingelesari?
Horrela begiratuta, zentzudunagoa eta eraginkorragoa dirudi zailtasun handiagoak daudenean ahalegina eta inbertsioa handiagoa izatea! Curriculumeko gainerako arloetan egiten den bezala.
Hizkuntzen irakaspenaren eta ebaluazioaren auzi horretan guztian berria izango litzatekeena hizkuntza bakoitzarekiko dauden helburuak eta lortu nahi diren gaitasun mailak argi definitzea litzateke: Europako Hizkuntzen Erreferentzia Markoak garbi definitzen ditu: A1, A2, B1, B2, C1 eta C2. 
Zehazten ditu ere haiek ebaluatzeko tresnak eta irizpideak. Hizkuntzak irakasten diren Europako edozein ikastetxetan erreferentzi horiek erabiltzen badituzte, zergatik ez Euskal Herrian?
Hirueletasunaren bide luzean Euskal Herriko ikastetxeek egiten dutena aintzat hartu eta horrek eman dituen emaitzak, egon badaude eta, aztertu   eta bideak zuzentzen eta indartzen erabili beharrean, hezkuntzako agintariek abiapuntuan ipini nahi gaituzte, berriz ere.