Itunpeko eskolak hamar urtean publiko bihurtzea proposatu du Elkarrekin Podemos-IUk

2022-01-11

Hezkuntza itunari begira, Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako «diskriminazioari aurre egiteko eta ikasleak euskalduntzeko tresna eraginkorra izango den hezkuntza eredu hobea» aurkeztu du Elkarrekin Podemos-IU koalizioak: 80 proposamen berdintasunezko euskal eskola publiko integral baterako izeneko dokumentua. Itunpeko eskolak hamar urtean publiko bihurtzea proposatu du eta hizkuntza ereduak gainditzea.

 
 
Itunpeko eskolak hamar urtean publiko bihurtzea proposatu du Elkarrekin Podemos-IUk

Miren Gorrotxategi Elkarrekin Podemos-IUko bozeramaileak eta Iñigo Martinez Zatón legebiltzarkideak Euskal eskola publiko integral eta berdintzailerako 80 proposamen biltzen dituen dokumentua aurkeztu dute. Martínez Zatónek adierazi du hezkuntzak eztabaida zorrotza eta lasaia, eta elkarrizketa asko egiteaz gain, asko entzutea ere eskatzen dituela. Dokumentu irekia da, eta hezkuntzako hainbat eragileri, beste indar politikoei eta Hezkuntzako sailburuari bidali diote. “Eragile guztien ekarpenekin hobetuko den dokumentua da”, azaldu du Martinezek.

Koalizioak uste du egungo hezkuntza-sistemak gizartearen kohesioa kaltetzen duen “desberdintasunen fabrika gisa” funtzionatzen duela, eta, beraz, adierazi dute beharrezkoa dela “erabateko aldaketa” egitea, “hezkuntza-eredu publiko, pluralista eta kritiko baterantz bideratua, irakaskuntza merkantilizatuaren, norabide bakarrekoaren eta lehiakorraren ereduak baztertuko dituena”, adierazi du Iñigo Martinezek.

Elkarrekin Podemosen proposamenak bederatzi ardatz nagusi ditu. “Eskolako segregazioaren eta hezkuntza ekitatearen aldeko ituna, euskal eskola publikoa hezkuntza-sistemaren ardatz nagusi gisa, egungo eskola-mapa berriro diseinatzea, progresiboki publifikatzea, baliabide ekonomiko gehiago ematea, autonomia, parte-hartzea eta ereduaren deszentralizazioa, ikuspegi komunitarioa eta haurtzarokoa, irakasleen eta administrazio eta zerbitzuen egoeraren hobetzea, euskarari lehentasuna ematea eta euskal curriculum laikoa, hezkidetzailea eta inklusiboa”.

Eskolaren “gaineskaintzari muga jartzea” izango litzateke eskolako segregazioaren aurkako itunaren neurri nagusietako bat, izan ere, “gehiegizko eskaintzak segregaziorako joera handiagoa eragiten du”, Gorrotxategiren arabera. Horretarako, proposatu dute sare publikoak eremu baten matrikulazioa bere gain har dezakeenean, ezin izatea itundu eskaerari erantzuteko beharrezkoak ez diren ikasgelak edo ikastetxeak. “Bereizketaren aurkako euskal behatokia” sortzea, maila sozioekonomiko baxuko familiei diskriminazio positiboa aplikatzea edo matrikulaziorako zonako edo udaleko bulegoak sortzea, “hezkuntza eredu bidezkoa eta berdinzalea den eredu baterantz abiatzeko”.

Horretarako, hezkuntzaren ardatz egituratzailea euskal eskola publikoak izan behar duela uste dute, hau da, titulartasun publikoko ikastetxeak, eta 10 urteko denbora-tarte batean “eskola hegemonikoa izatea” proposatzen dute, “eskola publikoaren pisua EBko batez bestekoarekin parekatuz”. Horretarako, “etorkizuneko legearen akordioak ez hipotekatzeko” asmoz, egungo hezkuntza-itunak 22/23 ikasturtera luzatzea proposatu dute, baita 23/24 ikasturtera arte; hala ere, lege berria onartu arte luzapen gehiagorik ez egoteko eskatu dute. Gainera, proposamenen artean dago legean arau bat sartzea, publiko bihurtu nahi duten ikastetxeak publifikatzeko aukera emango diena. Gorrotxategiren hitzetan, “ezin dugu betiereko anomalia hau betikotzen jarraitu. Sare publiko integralaren aldeko apustua egiteko unea da”.

Gorrotxategik hau adierazi du: “eskola publikoaren aldeko apustua egiteaz gain, kalitatezko eta baldintza duinetako eskola eraiki behar dugu”. “Haur Hezkuntzako etaparako ibilbide propioa sortzeak, Lanbide Heziketako eskaintza publikoa zabaltzeak eta behar bereziak dituzten ikasleentzako baliabideak indartzeak aukera emango lukete eskola-mapa berriz diseinatzeko eta eskaintza pribaturako eta hitzartutarako joera iraultzeko”.

Koalizioaren ustez, eskola publikoak izan behar du ikasleak euskaldunduko dituen tresna, eta, horregatik, egungo A, B eta D hizkuntza eredua gainditzea eta euskara ardatz izango duen beste ardatz eleanitz baterantz aurrera egitea proposatzen dute. Gorrotxategik hau adierazi du: “euskarak ardatza izan behar du gure eskolan”. Horrela, DBH amaitzean, ikasleek B2 maila lortuko dutela “bermatu” behar du eskolak. Gainera, koalizioak ikastetxe bakoitzean hizkuntza-proiektuak sortzearen aldeko apustua egiten du, tokiko egoera soziolinguistikoaren arabera.

“Pandemiak erakutsi digu zein garrantzitsua den gure irakasleak zaintzea eta irakasle horiek baldintza onetan lan egitea”. Horregatik, plantillak handitzea proposatu dute, talde eta irakasle bakoitzeko ikasle kopurua murrizteko. “Horri esker, lan-baldintza hobeak lortuko lirateke eta ikasleen beharrei erantzun eraginkorra emango litzaieke”.

Gorrotxategik eta Martinezek iragarri dute datozen asteetan dokumentua hainbat eragilerekin kontrastatuko dutela eta behin betiko bertsioa aurkeztuko dutela otsailaren lehen astea baino lehen. Gorrotxategik esan duenez, prozesu hori modu kolektiboan eta adostasun zabalarekin egin behar da.

Albiste gehiago