AITOR ikastola, Donostia: Gabonak aurreko egunak prestatzen
2005-12-01
Gabonak gerturatzen ari dira, eta horrekin batera ospakizunak prestatzeko unea ere bai. Ikastetxe guztietan egin ohi da zerbait oporrak hartu aurreko egunetan: Olentzero, jaiotza, gabon kantak...
Donostiako Aitor ikastolan bost egunetan zehar luzatzen dute sorpresaz beteriko ospakizuna. Alde batetik gabonetako pertsonaiak ikusten dituzte haurrek, eta bestetik Argitxo. Hau da, egiten dituzten ekintzak ikasleak motibatzeko eta euskaraz egin dezaten bultzatzeko baliatzen dituzte. Ikasle batek iaz egin zutena kontatzen digu hemen. Aurten ere irrikitan daude olerkiak ikasteko, abesten hasteko,Txominen bisita jasotzeko, gutunak idazteko...Gaur goizean ikastolara joateko jaiki naiz. Aitor izena du nire ikastolak eta Donostiako Egia auzoan dago.
Laster Gabonak dira eta urtero bezala, aurten ere, zerbait berezia egingo dugu oporrak hartu aurretik. Andereñoak esan digu, gaurtik aurrera olerki bat ondo ikasten badugu, jangelara joango garela zerbait berezia ikustera ondorengo bost egunetan. Jangelan toki asko dago eta bertan antzerkiak egiteko eszenatokia dugu.Gaur abenduak 19 da
Ikastolan gauden guztiak eszenatokira begira elkartu gara (Haur Hezkuntzako maila guztiak eta Lehen Hezkuntzako 1. eta 2. mailakoak). Gortinak itxita daude eta isilik egoteko eskatu digute. Ahoa itxi dugu eta gortinak zabaldu direnean hara non gure aurrean etxe bat ikusi dugun. Aitor-enea du izena. Ate bat eta lau leiho ditu. Bakoitzean zenbaki bat, abenduak 19, 20, 21 eta 22 jartzen du eta atean abenduak 23. Itxita daude guztiak. Zer egun den galdetu digute. Handiek erantzun dute. Leiho hori irekitzeko olerkia esan behar dugula esan digute, bestela ezin dela ireki. Oso ondo ikasita genuen olerkia guztiok batera esan dugu: “Gabonak gabon denontzako zorion! Olertzero salda bero, zer duzu guretzat gero?” Abenduak 19 jartzen duen leihatila ireki egin da eta barruan Argitxo panpinatxoa gu agurtzen. Eskutitza ekarri digu eta bertan zera esaten du: “Iepa lagunok, Argitxo naiz! ‘Harri murri zapero bero-bero-bero haurrak egin euskaraz…’ kantaren doinua entzuten dut oso sarri. Zenbait egunetan goizetan eta arratsaldetan, gainera. Eta ez dakizue zein ongi iristen den kantaren oihartzuna haize handia dabilenean! Dena den, iluntzetan ez dut entzuten. Zer esan nahi du, ez duzuela etxean kantatzen? Ea bada hurrengorako ama, aita eta zuen anaia-arrebei ere irakasten diezuen kanta eta ni pozak zoratzen jarriko naiz. Gabon egunetako atarian gaudenez gero, eta zuek Olentzerori zein opari eskatu pentsatzen egongo zaretenez, Olentzerori idazteko eskutitzak bidali dizkizuet. Paper kolore polita, ezta? Gustatzen al zaizkizue? Eskutitz hauek etxera eraman eta aitatxo edo amatxorekin Olentzerori eskatu nahi diozuen opariaz hitz egin ondoren, idatz ezazue eskutitza eta bidal iezaiozue helbide honetara: Olentzero jauna Basomendi z/g Euskal Herria Beno, agurtzeko garaia iritsi zaigu bada. Agur eta jan iogur! Musu handi bana, Argitxo”“Harri murri zapero” Argitxoren kanta abestuz bukatu dugu gaurko saioa.
2. eguna da, abenduak 20 Atzo bezala, gaur ere galdetu digute: “gaur zer egun da?”. Eta ondoren: “zenbat egun falta dira Txomin Olentzeroren laguntzailea etortzeko?”. Nik Txomin oraindik ez dut ezagutzen, eta esan digute urtero etortzen dela azken egunean. Berriro ere atzokoa errepikatu da: “Zer esan behar duzue leihatila irekitzeko?” –dio andereñoak, eta guk: “Gabonak gabon, denontzako zorion! Olentzero salda bero, zer duzu guretzat gero?” Leihatila ireki, eta barruan, “bizardun bat gitarra jotzen” azaldu da. “Nork daki gure artean gitarra jotzen?”, galdetu digute. “Danik” (musikako irakaslea) –oihukatu dugu. Hor azaldu da bere gitarra eskutan. Ondoren, gabon kantak abestu ditugu denok elkarrekin.3. eguna da, abenduak 21
Berriro errepikatu dugu aurreko egunetakoa eta leihatila ireki dutenean “Mari Domingi eta Olentzeroren ipuina” ikusi ditut. Irakurri egin digute. Niri asko gustatu zait eta bat-batean, hara non benetako Mari Domingi azaldu den: “- Ezagutzen al nauzue? –esan digu. “Ni Mari Domingi naiz, Olentzeroren laguna. Eta ipuinean entzun duzuen bezala, badakizue ni haren laguntzailea ere banaizela”. Badakit jatorrak zaretela eta asko saiatzen zaretela euskaraz egiten ere. Argitxo gure laguna ere bada eta hark zuei buruzko kontu asko esaten dizkigu. Laster Olentzero etorriko dela badakizue, ezta? Honezkero, eskutitza idatzia izango duzue eta agian bidalia ere bai. Hala ez bada, ekin iezaiozue idazteari Txomin, Olentzeroren laguntzailea, Egia auzoko bidean baita, eta Aitor ikastolara berehalaxe iritsiko da. Tira! Beste ikastola batera joateko ordua iritsi zait. Baina, batek daki, orain arte bezain jator jarraitzen baduzue, agian sorpresatxoren bat izango duzue. Beno, oso lanpetauta gabiltza Olentzero eta ni. Beraz, banoa. Ondo izan!”. Abestuz agurtu zaigu: “Horra, horra gure Olentzero…”.4. eguna, abenduak 22
Leihatila irekitzeko olerkia errepikatu dugu aurreko egunetan bezala. Eta, zer dago gaur? Oharra ikusi dugu eta garbi entzun dugu irakurtzen ari direna: “Sorpresa”. Eta, gezi baten ikurra. Hori ote Mari Domingik atzo esandakoa? “Geziari jarraituko diogu!”, esan du andereñoak, eta... gaztainak topatu ditugu denontzat. A zer nolako hamaiketakoa egingo dugun!Abenduak 23: urduri samar gaude
Gelan oso gustuko lana egin dugu gaur: Olentzerori eskutitza idatzi diogu gelarako zerbait ekartzeko eskatuz… andereñok esan digun bezala, gaur ez da irekitzeko leihatilarik gelditzen. Atea zabaltzea soilik falta da. Olerkia aurreko egunetan baino indar handiagoz esan dugu. Atea ireki denean zaku bat ikusi dugu. Hutsik dago. Norena ote da? Bat-batean, Olentzero janzten den moduko gizon bat azaldu da jangelan: txapela buruan, abarkak oinetan… Txomin omen da. “- Egunon! –esan digu. Ba al dakizue nor naizen? Ni Olentzeroren laguntzailea naiz. Olentzero oso lanpetuta dabil eta ni bidali nau zuekin egotera. Ba al dakizue zer-nolako lana egiten duen Olentzerok? Mendian bizi da baserri batean. Behiak, oiloak, untxiak… ditu. Eta baratzean ere lan egiten du. Ikatza egiten du gero sutondoan bero-bero egoteko. Ba al duzue Olentzero iristeko gogorik? Laster etorriko da. Aurten ere Plaza Handira jaitsiko da menditik. Han egongo zaretela espero dut ongi etorria emateko. Zuek ba al dakizue kantatzen? Zer, kantatuko dugu bada elkarrekin? …… Oso ondo, oso ondo. Txintxoak izan al zarete? Opari bana ekarriko dizue Olentzerok orduan. Baina eskutitzik idatzi al diozue? Etorri, etorri ba… eta zaku honetan sartuko ditut denak Olentzerori emateko. Txoritxo batek esan dit euskaraz behar bezala eta nonahi hitz egiten duzuela. Hala al da? Olentzero asko poztuko da hori jakitean. Beno, agurtzeko garaia heldu zaigu. Oraindik ere lanean jarraitu behar dut eskutitz gehiago jasotzen. Hurrengora arte bada, jator jarraitu. Agur!”. Zakua beteta eraman du Txominek eta ni poz-pozik oheratuko naiz bihar Olentzero Plaza Handin ikusiko dudala amestuz eta opariak bidean daudela jakinda. •